Raport IEO Potencjał fotowoltaiki w Polsce – 3,2 GW w 2020 r . to realny scenariusz mający oparcie w projektach PV Kluczowym momentem dla polskiego rynku OZE będzie rok 2020 oraz to, jaki udział odnawialnych źródeł energii w polskim miksie energetycznym uda się Polsce uzyskać. Obecne trendy wskazują, że istnieje obawa, że P olsce zabraknie 3 ,6% do w ypełnienia zobowiązania unijnego w wysokości minimum 15% udziału energii z OZE w bilansie zużycia energii finalnej brutto w 2020 r. Za każde odchylenie poniżej tego poziomu Polsce grożą kosztowne transfery statystyczne z innych krajów lub sankcje finansowe. Poprawić sytuację mogą przede wszystkim technologie OZE o najkrótszych cyklach inwestycyjnych, a więc fotowoltaika w systemie prosumenckim i małe farmy fotowoltaiczne. Instytut Energetyki Odnawialnej bazując na aktualnych trendach oraz planach rządu co do tegorocznych aukcji OZE, przewiduje, że w 2020 r. moc zainstalowana w fotowoltaice może wynieść 1,2 GW, w tym 750 MW w PV jeszcze z tegorocznej aukcji OZE. Jednocześnie IEO uważa, że możliwy jest znacznie ambitniejszy scenariusz – scenariusz wzmocnienia wsparcia wg IEO – który zakłada, że w 2020 r. łączna moc w fotowoltaice mogłaby wynieść nawet 3,2 GW. Wymaga to dodatkowych 2 GW źródeł fotowoltaicznych, co może to zostać osiągnięte dzięki przeprowadzeniu dodatkowej aukcji interwencyjnej (1,5 GW w segmencie farm fotowoltaicznych) oraz wprowadzeniu wsparcia dla fotowoltaicznych instalacji prosumenckich (dodatkowe 0,5 GW).   Co najważniejsze, ambitniejszy scenariusz jest możliwy do realizacji i ma oparcie w projektach fotowoltaicznych, które są gotowe do wzięcia udziału w tegorocznej aukcji oraz w proponowanej przez IEO aukcji interwencyjnej. Szczegółową analizę tych projektów, na podstawie danych udostępnionych przez operatorów sieci dystrybucyjnych (OSD) oraz informacji publicznej, przedstawił Instytut Energetyki Odnawialnej w nowej bazie danych oraz w raporcie "Projekty Fotowoltaiczne w Polsce '2018".  Opracowanie to przedstawia sytuację na rynku projektów PV, które są na etapie wydanych warunków przyłączenia, zawartych umów przyłączeniowych, a nawet w pewnym zakresie mają już wydane pozwolenia budowlane – taki stopień zaawansowania projektu daje realne szanse na udział nawet w tegorocznych aukcjach.   Operatorzy sieci dystrybucyjnej a wydane warunki przyłączenia. W latach 2010–2018 czterech największych operatorów sieci dystrybucyjnych w Polsce – Enea Operator, Energa Operator, PGE Dystrybucja oraz Tauron Dystrybucja – wydało ok. 2,1 tys. warunków przyłączeń do sieci instalacji fotowoltaicznych o sumarycznej mocy ponad 2 GW (nie wliczono tutaj wydanych warunków przyłączenia do sieci dla instalacji, które zostały już oddane do użytku). 45% spośród wszystkich wydanych warunków przyłączenia (udokumentowano 942 instalacje fotowoltaiczne o sumarycznej mocy 780 MW) stanowiły te wydane przez PGE Dystrybucja.  Moc projektów fotowoltaicznych Najwięcej warunków przyłączenia w ciągu ostatnich 10 lat wydano dla instalacji z zakresu mocy od 0,5 do 1 MW. Instalacje z tego przedziału mocy stanowią blisko 65% ogółu instalacji w rozpatrywanym okresie. Najmniej warunków przyłączenia wydano dla dużych farm fotowoltaicznych o zainstalowanej mocy przekraczającej 5 MW (stanowią one zaledwie 1% wszystkich instalacji).  Od 2015 r. liczba wydanych warunków przyłączenia do sieci gwałtownie wzrastała. Najwięcej wydano ich w 2017 r. Najwyższe tempo wzrostu projektów fotowoltaicznych możemy zaobserwować w przypadku instalacji z przedziału mocy od 0,5 do 1 MW, a także dla instalacji poniżej 200 kW. Co roku przybywa natomiast podobna liczba warunków przyłączenia dla instalacji fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej od 1 MW do 5 MW (w tym segmencie nie widać przyspieszonego wzrostu liczby projektów).  Skokowy przyrost liczby zaawansowanych projektów fotowoltaicznych miał miejsce w 2016 r., a wysokie tempo wzrostu projektów mających potencjał wzięcia udziału w aukcjach na energię z OZE utrzymuje się w kolejnych latach. Dominują projekty o mocach 0,5–1 MW, ale przybywa też projektów o mocach rzędu kilkudziesięciu MW, które wkrótce zaczną konkurować w segmencie mocy powyżej 1 MW z farmami wiatrowymi, które dotychczas były zdecydowanie najtańszym źródłem energii z OZE.Pozyskane przez IEO informacje o stopniu realizacji projektów farm fotowoltaicznych posiadających wydane warunki przyłączenia zestawione zostały z rzeczywistymi rocznymi przyrostami mocy zainstalowanej w fotowoltaice według URE oraz według wiedzy IEO dotyczącej liczby farm fotowoltaicznych już zrealizowanych w systemie aukcyjnym. Wskazuje to na olbrzymi potencjał dla branży fotowoltaicznej, który nie został jednak do tej pory wykorzystany (niewielki odsetek projektów z wydanymi warunkami przyłączenia został zrealizowany oraz oddany do użytku). Inwestorzy i deweloperzy projektów fotowoltaicznych Informacje o inwestorach i deweloperach poszczególnych projektów nie są publikowane przez OSD, w związku z czym ich pełna identyfikacja jest bardzo utrudniona. Nie wszystkie projekty wymagają oceny oddziaływania na środowisko, wiele projektów nie ma jeszcze pozwolenia na budowę. W bazie danych zgromadzono jednak informacje o właścicielach 112 projektów o mocy niemal 200 MW, stanowiących ok. 5,3% wszystkich projektów. Wśród projektów, dla których zidentyfikowano deweloperów, czterech posiada trzy lub więcej projektów, co stanowi niemal 25% całego zestawienia inwestorów. Pozostali inwestorzy posiadają mniej niż trzy inwestycje, a w sumie do takich spółek należy 85 projektów. Do tej grupy zaliczają się m.in. małe lokalne firmy, przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, takie jak wodociągi oraz prywatni przedsiębiorcy.  Lokalizacja projektów fotowoltaicznych Najwięcej projektów pod względem ilościowym jest zlokalizowanych w województwach: warmińsko-mazurskim, wielkopolskim oraz podlaskim. Biorąc pod uwagę łączną moc przyłączeniową w danym województwie, największa moc przyłączeniowa w projektach PV jest w województwach dolnośląskim, warmińsko- -mazurskim i wielkopolskim – po ok. 200 MW – baza zawiera interaktywną mapę projektów PV.  Bartłomiej Pejas Aneta Więcka Grzegorz Wiśniewski Justyna Zarzeczna Instytut Energetyki Odnawialnej Artykuł powstał na podstawie raportu i bazy danych Instytutu Energetyki Odnawialnej "Projekty fotowoltaiczne w Polsce 2018".  << powrót